Sojuz TMA-10
ISS-14S/EP-12
Pulsar


Załoga Sojuza TMA-10 Symbol załogi Sojuza TMA-10 Symbol lotu Ch. Simonyi


Załoga :
 
Oleg W. Kotow KOM 1 lot, FKA, Rosja
Fiodor N. Jurczychin BI 2 lot, FKA, Rosja
Charles Simonyi UKP 1 lot, -, USA

Dublerzy :
 
Roman J. Romanienko KOM 1 lot, FKA, Rosja
Michaił B. Kornijenko BI 1 lot, FKA, Rosja


Orbita :

i=51,63°; h=341-345 km


Rzeczywisty przebieg lotu :

05.04.2007 o 04:30 rakieta nośna wraz ze statkiem kosmicznym została umieszczona na wyrzutni LC1 kosmodromu Bajkonur.

07.04.2007 o 17:31:14,194 nastąpił start. W T+8' 50" statek znalazł się na wyznaczonej orbicie o parametrach: hp=192 km, ha=237 km, i=51,67°.

09.04.2007 o 19:10:44 nastąpiło połączenie z ISS.

21.04.2007 o 09:11:39 od stacji odłączył się statek Sojuz TMA-9.

25.04.2007 o 10:23 wykonano testową korektę orbity za pomocą silników modułu Zwiezda (t=33,2", dV=1 m/s, dH=1 km).

28.04.2007 o 10:40 wykonano korektę orbity za pomocą silników modułu Zwiezda (t=79,7", dV=3,6 m/s, dH=4,2 km).

15.05.2007 o 05:09:57 nastąpiło połączenie ze statkiem transportowym Progress M-60.

23.05.2007 o 23:30:03 wykonano korektę orbity (za pomocą silników statku transportowego Progress M-60). Parametry korekty (plan): dV=1,1m/s, t=146,6", dH=0,8 km.

30.05.2007 o 19:05 (z 45-minutowym opóźnieniem spowodowanym kłopotami z komunikacją) rozpoczęła się EVA-1. Kosmonauci Jurczychin i Kotow wyszli ze śluzy Pirs ubrani w skafandry Orłan-M. Zainstalowali oni na powierzchni modułu Zwiezda pięć paneli ochrony przed mikrometeorytami DPP oraz przenieśli w inne miejsce kabel anteny systemu GPS dla statku transportowego ATV. EVA-1 zakończyła się o 00:30 i trwała 5 godzin i 25 minut.

06.06.2007 o 14:23:40 rozpoczęła się EVA-2, w której udział wzięli ponownie kosmonauci Jurczychin i Kotow. Wyszli oni ze śluzy Pirs ubrani w skafandry Orłan-M. Zainstalowali na powierzchni modułu Pirs eksperyment "Biorisk-MSN", na module Zarja dodatkowy kabel sieci ethernet, zaś na module Zwiezda pozostałe dwanaście paneli ochrony przed mikrometeorytami DPP. EVA-2 zakończyła się o 20:00:02 i trwała 5 godzin 36 minut i 22 sekundy. Podczas spaceru kosmonauci odkryli na module Zarja ślad uderzenia mikrometeorytu o średnicy 5-6 mm.

10.06.2007 o 19:36:20 nastąpiło połączenie z wahadłowcem Atlantis (misja STS-117).

10.06.2007 krótko przed północą Anderson zastąpił Sunitę Williams w charakterze członka 15. stałej załogi stacji.

12.07.2007 nastąpiła seria awarii rosyjskiego komputera nawigacyjnego w module Zarja - najpierw spowodował on utratę stabilizacji stacji, potem błędnie ją zorientował w przestrzeni, a na końcu wywołał fałszywy alarm przeciwpożarowy.

14.07.2007 nadal wyłączone pozostawały trzy rosyjskie komputery nawigacyjne oraz trzy inne, zawiadujące systemami zabezpieczenia życia na ISS. Ponieważ w obecnej sytuacji amerykańskie żyroskopy CMG nie wystarczają, orientację kompleksu prowadzi wahadłowiec za pomocą własnych silniczków. NASA rozważa wydłużenie połączenia ze stacją o jedną dobę, by dać stronie rosyjskiej więcej czasu na uporanie się z problemami. Sytuacja była na tyle poważna, że zdecydowano aktywować statek Sojuz na wypadek konieczności opuszczenia stacji. Po południu udało się uruchomić jeden z komputerów i rozpoczęto przywracanie nominalnej pracy systemów. Przyczyną resetów komputerów jest ich zbyt wielka podatność na zakłócenia w sieci elektroenergetycznej stacji. Po południu udało się uruchomić jeden z komputerów i rozpoczęto przywracanie nominalnej pracy systemów, jednak po 7 minutach komputery ponownie się wyłączyły. Przyczyną resetów komputerów jest uszkodzenie ich zasilaczy, powstałe po spływie ładunku elektrostatycznego w chwili podłączenia paneli PV S4. Komputery zostaną wymienione na nowe, dostarczyć ma je najbliższy statek towarowy Progress-M (planowany start 08.08.2007, ale rozważa się przyspieszenie jego startu na 23.07.2007). O 20:14 udało się pomyślnie uruchomić dwie (z trzech) linie komputerów (tzn. 4 z sześciu sztuk).

18.06.2007 aktywowano wszystkie rosyjskie komputery, podstawowy system porientacji pomyślnie przeszedł wszystkie testy. Również aktywacja SARJ powiodła się w całości.

19.06.2007 o 14:42 od ISS odłączył się wahadłowiec Atlantis (misja STS-117).

21.07.2007 o 01:17 wykonano testową korektę orbity (za pomocą silników statku transportowego Progress M-60). Parametry korekty: dV=1m/s, t=299", dH=1,7 km.

23.07.2007 o 10:24 rozpoczęła się EVA-3. Wzięli w niej udział Jurczychin i Anderson. Wyszli oni ze śluzy Quest w amerykańskich skafandrach EMU. Wykonali następujące czynności: zamontowali statyw dla kamery wideo, zdemontowali i odrzucili (o 13:21) z kratownicy S0 niepotrzebny już element mocujący o masie ponad 100 kg, zrekonfigurowali zasilanie jednej z anten, wymienili przerywacz w kontrolerze wózka MT, zdemontowali i odrzucili (o 14:37) awaryjny zasobnik amoniaku z początkowego systemu chłodzenia ISS EAS (o masie 630 kg). Dokonano także oczyszczenia węzła CBM +Y modułu Unity, na który zostanie pod koniec sierpnia przeniesiony adapter PMA-3 oraz kilku drobnych, wcześniej niezaplanowanych prac. EVA-3 zakończyła się o 18:06 i trwała 7 godzin i 41 minut (różnica wynika z zaokrągleń do pełnych minut).

23.07.2007 o 22:06 wykonano korektę orbity (za pomocą silników statku transportowego Progress M-60). Parametry korekty: dV=4,3 m/s, t=1265", dH=7,3 km.

01.08.2007 o 14:07:05 od stacji odłączył się statek transportowy Progress M-59.

05.08.2007 o 18:40:25 nastąpiło połączenie ze statkiem transportowym Progress M-61.

10.08.2007 o 18:02 nastąpiło połączenie z wahadłowcem Endeavour (misja STS-118).

19.08.2007 o 11:56 od ISS odłączył się wahadłowiec Endeavour (misja STS-118).

30.08.2007 za pomocą SSRMS załoga przeniosła łącznik PMA-3 z lewego na dolny port modułu Unity. Operacja przebiegła pomiędzy 12:18 a 13:07 i została opóźniona z powodu kłopotów z trzema (z czterech) sworzniami mocującymi.

19.09.2007 o 00:37:51 od ISS odłączył się statek transportowy Progress M-60.

24.09.2007 o 19:34:00 wykonano korektę orbity stacji za pomocą silników modułu Zarja. Parametry korekcji: t=107", dV=2,92 m/s, dH=5,2.

27.09.2007 pomiędzy 19:20:14 a 19:47:24 wykonano relokację statku Sojuz z modułu Zarja na moduł Zwiezda. Swobodny lot statku trwał 27' 10".

28.09.2007 pomiędzy 14:09 a 14:24 (plan) dokonano retrakcji prawego panelu baterii słonecznych modułu Zarja.

29.09.2007 pomiędzy 12:59 a 13:14 (plan) dokonano retrakcji lewego panelu baterii słonecznych modułu Zarja.

12.10.2007 o 14:50:05 nastąpiło połączenie ze statkiem kosmicznym Sojuz TMA-11.

19.10.2007 załoga 15. przekazała stację załodze 16.

21.10.2007 o 07:14:17 statek odłączył się od ISS. O 09:47:07 na 4 minuty i 21 sekund włączono silnik główny, który zmniejszył prędkość statku o 102 m/s, w wyniku czego zszedł on z orbity. Powrót z powodu uszkodzenia kabla pulpitu sterowniczego lądownika (wyjaśnienie opublikowano 29.01.2008) przebiegał od 10:18:00 w trybie balistycznym (maksymalne przeciążenie wyniosło 8,58 G).

Lądowanie nastąpiło o 10:35:49 w odległości 338 km na zachód od planowanego miejsca, w punkcie o współrzędnych 50° 29' 01" N,  62° 17' 20" E, 10 km od osady Tołybaj.

Powrót z załogą:
 
Oleg W. Kotow 196d 17h 04m 35s
Fiodor N. Jurczychin 196d 17h 04m 35s
Sheikh M. Shukor al Masrie
10d 21h 13m 10s


Strona główna | Loty załogowe | Astronauci | Sojuz