Przegrzanie baterii na Genesis
Nowe kariery w biznesie 5 byłych astronautów
Partnerzy ISS wyrażają obawy o los projektu
Przyczyna katastrofy Taurusa została wyjaśniona
Trzeci spacer załogi ISS
O'Keefe otrzymał nominację na szefa NASA
Misja próbnika Genesis odbywa
się obecnie pod znakiem przegrzania baterii. Sonda zawiera małą kapsułę,
która ma powrócić na Ziemię w 2004 roku wraz z próbkami wiatru słonecznego
i materii międzygwieznej, lecz
temperatura baterii kapsuły osiągnęła swój górny limit 73° F (prawie
23° C) i pojawiła się obawa, że może
wzrosnąć do ponad 108° F (ponad 42° C) na skutek niedostatecznej pracy
radiatora oraz degradacji warstwy
termicznej urządzenia. Bateria musi funkcjonować w czasie powrotu kapsuły
na Ziemię. O rozpoczęciu lotu
Genesis pisaliśmy 08.08.
Pięciu byłych astronautów NASA po przejściu na zasłużoną emeryturę
rozpoczyna nowe kariery. Thomas
Jones, uczestnik 4 lotów, będzie konsultantem
i zajmie się pisaniem. Jeff Wisoff, także
uczestnik 4 lotów i jego
żona Tammy Jernigan będą pracować w Lawrence
Livermore Laboratory. Jernigan jest jedną z najbardziej
doświadczonych astronautek: 5 lotów wahadłowcem z ponad 63 dniami spędzonymi
w kosmosie. Urodzony
we Francji Jean-Loup Chrétien, z ponad
20 letnią karierą kosmonauty i astronauty, był ostatnio planowany do
swego drugiego lotu wahadłowcem jako specjalista misji (misja STS-105),
lecz został zastąpiony przez Dana
Barry'ego na skutek obrażeń odniesionych
w wypadku w sklepie z materiałami budowlanymi w Houston.
Wcześniej wycofał się ze względu na wiek z programu CNES i przyjął
obywatelstwo amerykańskie, ponieważ
NASA ma wyższe limity wieku. Obecnie także zrezygnował z czynnego udziału
w przygotowaniach w NASA
i rozpoczął pracę w prywatnym biznesie. Oddział opuścił także Mark
Lee, uczestnik 4 lotów wahadłowca. Lee
został odsunięty od przygotowań do lotu
STS-98
z powodu niepodporządkowania się decyzjom kierownictwa
NASA.
W ostatnich dniach szereg państw i organizacji biorących udział
w projekcie ISS (Międzynarodowej Stacji
Kosmicznej), wyraziło głębokie zaniepokojenie stanem projektu. Chodzi
tu o niedotrzymywanie przez stronę
amerykańską terminów realizacji poszczególnych
przedsięwzięć i braku szans na poprawę zaistniałej sytuacji.
Skreślenie przez USA modułu mieszkalnego i statku awaryjnego dla 7-osobowej
stałej
załogi ogranicza udział
astronautów z państw innych niż USA i Rosja do krótkotrwałych pobytów
na pokładzie stacji. Ponieważ do
problemów natury budżetowej doszły potwierdzone raportem tzw. komisji
Younga kłopoty z niewłaściwym
zarządzaniem, ESA, Kanada i Japonia zwróciły się do USA z żądaniem
jak najszybszego spotkania, celem
rozwiązania zaistniałej sytuacji. Tymczasem Rosjanie przypomnieli,
że zgodnie z podpisanymi umowami, są
oni zobligowani do zapewnienia awaryjnego powrotu stałym załogom stacji
jedynie do stycznia 2005 roku.
Według nich jedyną szansą terminowego rozwiązania problemu jest przyjęcie
koncepcji dołączenia do stacji
rosyjskiego modułu Enterprise, a poprzez
niego dodatkowego Sojuza TM. Umożliwi to
przebywanie na ISS
jednocześnie 6 członków stałej załogi. Ponieważ jednak Rosjanie również
borykają się z dużymi problemami
finansowymi, to chcą by budowa i eksploatacja ponadplanowego statku
kosmicznego obciążała konto USA.
Koszt budowy amerykańskiego segmentu stacji wzrósł z 17,4 miliarda
USD w roku 1993, do 30 miliardów USD
w roku bieżącym. Do dokończenia budowy potrzebne jest dalszych 8,3
mld. USD. Raport komisji Younga
wskazuje następujące źródła oszczędności: redukcję personelu NASA liczoną
w tysiącach osób, ograniczenie
lotów wahadłowców do 4 rocznie i wydłużenie pobytów stałych załóg ISS
z 4 do 6 miesięcy. Jednak główną
zmianą ma być zmiana stylu zarządzania NASA, z jednoosobową odpowiedzialnością
za realizację budowy
ISS i innych projektów. Dodatkowym problemem jest też obecnie brak
następcy dyrektora NASA. Za kilka
dni ustąpi obecny szef, Daniel
Goldin, a potencjalni następcy (T. Moorman,
E.
Aldridge, Courtney Stadd)
odmawiają podjęcia tej pracy. Obecnie "kandydatem numer 1" na giełdzie
dziennikarskiej jest Sean O'Keefe,
zastępca dyrektora Biura Zarządzania i Budżetu Białego Domu.
Przyczyną zakończonej katastrofą awarii
rakiety Taurus (21.09.) była awaria urządzenia
uruchamiającego
system sterowania wektorem ciągu drugiego stopnia rakiety. Z nieznanych
przyczyn urządzenie to przez
5 początkowych sekund działania drugiego stopnia kierowało rakietę
maksymalnie w prawo i samoczynnie
wznowiło swą prawidłową pracę po tym czasie. Jednak utraconego momentu
pędu rakiety nie udało się już
odzyskać i dwa satelity znajdujące się na pokładzie rakiety zostały
zniszczone. Prawdopodobnie podobny
typ awarii miał też miejsce 02.06, podczas
próby samolotu X-34A z napędem typu scramjet.
Drugi stopień
Taurusa jest jednocześnie pierwszym stopniem użytej wówczas rakiety
Pegasus.
12.11. trzecia załoga podstawowa
Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) zrealizowała
swój ostatni
spacer na zewnątrz stacji. Szczegóły na stronie
misji.
14.11. prezydent George Bush wręczył nominację nowemu dyrektorowi
NASA. Zgodnie z wcześniejszymi
doniesieniami, nowym szefem Agencji został obecny
zastępca dyrektora Biura Zarządzania i Budżetu Białego
Domu, Sean O'Keefe. Nominacja musi zostać
jeszcze zatwierdzona przez Senat.