Chandrayaan 1


Chandrayaan 1
Chandrayaan 1 na orbicie okołoksiężycowej Chandrayaan 1 - budowa

Pierwszy indyjski orbiter Księżyca. Kształt - sześcian o boku 1,5 metra. Masa startowa 1304 kg, na orbicie okołoksiężycowej 590 kg, aparatury naukowej - 55 kg (?). Zasilanie z baterii słonecznych o mocy 700 Wh. Celem misji jest wykonanie trójwymiarowej mapy wysokiej rozdzielczości powierzchni Księżyca w zakresach promieniowania: widzialnego, bliskiej podczerwieni, X i niskoenergetycznego gamma ze szczególnym uwzględnieniem rejonów polarnych.

W skład aparatury naukowej wchodzą:
 
  • TMC (Terrain Mapping Camera) - panchromatyczna kamera o rozdzielczości 5 metrów;
  • HySI (Hyper Spectral Imager) - hiperspektralny imager obrazujący w zakresie 400-900 mikrometrów o rozdzielczości 80 metrów;
  • LLRI (Lunar Laser Ranging Instrument) - altimetr laserowy mierzący wysokość od powierzchni Księżyca z dokładnością do 10 metrów;
  • HEX (High Energy X-ray/gamma-ray detector) - spektrometr do pomiarów obecności pierwiastków ciężkich o rozdzielczości 18 km;
  • C1XS (Chandrayaan-1 X-ray Spectrometer) - spektrometr promieni X (Indie/Wlk. Brytania);
  • SIR-2 (Near Infra Red Spectrometer) - spektrometr bliskiej podczerwieni (Niemcy);
  • SARA (Sub KeV Atom Reflecting Analyser) - analizator niskoenergetyczny (Szwecja);
  • RADOM (Radiation Dose Monitor Experiment) - miernik promieniowania (Bułgaria);
  • Mini SAR (Mini Synthetic Aperture Radar) - miniradar o syntetycznej aperturze (USA);
  • M3 (Moon Mineralogy Mapper) - .spektrometr (USA).
  • Prócz tego na powierzchni orbitera umieszczony jest MIP (Moon Impact Probe) - 29-kg impaktor o wymiarach 375x375x470 mm, wyposażony w silnik hamujący. W skład jego aparatury wchodzą altimetr radarowy, kamera CCD oraz spektrometr masowy.


    Przebieg lotu:

    Start planowany na 09.04.2008 został przełożony na ??.07.2008, 19.09.2008, a następnie na 22.10.2008.

    22.10.2008 o 00:52 nastąpił start rakiety PSLV-XL z wyrzutni SLP kosmodromu  Sriharikota. W T+17' 32" sonda znalazła się na orbicie o parametrach: hp=255 km, ha=22817 km, i=17,93°. Grafika przedstawiająca planowany przebieg lotu wersja 1. Grafika przedstawiająca planowany przebieg lotu wersja 2. Grafika przedstawiająca planowany przebieg lotu wersja 3.

    23.10.2008 o 03:30 na 18 minut włączono silnik sondy (manewr Earth Burn-1, EBN-1). Nowa orbita ma parametry: hp=305 km, ha=37900 km.

    25.10.2008 o 00:18 na 16 minut włączono silnik sondy (manewr EBN-2). Nowa orbita ma parametry: hp=366 km, ha=74715 km.

    26.10.2008 o 01:38 na 9,5 minuty włączono silnik sondy (manewr EBN-3). Nowa orbita ma parametry: hp=348 km, ha=164600 km (zakładano ha=199297 km). Kolejny manewr w perigeum orbity miał podnieść jej apogeum do 387000 km, jednak w tej sytuacji zostało to zmienione i w dniu 29.10.2008 apogeum zostanie podniesione do 267000 km (EBN-4), zaś dopiero 03.11.2008 do 384000 km (EBN-5).

    29.10.2008 o 02:08 na 3 minuty włączono silnik sondy (manewr EBN-4). Nowa orbita ma parametry: hp=465 km, ha=267000 km.

    03.10.2008 o 23:26 na 2,5 minuty włączono silnik sondy (manewr EBN-5). Nowa orbita ma apogeum na wysokości ok. 380000 km.

    08.11.2008 o 11:20:46 rozpoczęto trwający 817s manewr MC (Moon Capture), w jego wyniku sonda weszła na orbitę okołoksiężycową o parametrach: hp=504 km, ha=7502 km, i=90,00°.

    09.11.2008 o 14:33 rozpoczęto manewr LBN-1 (Lunar Burn). Trwał on 57 sekund, nowa orbita ma parametry: hp=200 km, ha=502 km.

    10.11.2008 o 16:28 rozpoczęto manewr LBN-2. Trwał on 866 sekund, nowa orbita ma parametry: hp=187 km, ha=255 km.

    11.11.2008 o 13:00 rozpoczęto manewr LBN-3. Trwał on 31 sekund, nowa orbita ma parametry: hp=101 km, ha=255 km.

    12.11.2008 o 13:03 rozpoczęto manewr LBN-4. Trwał on 58 sekund, nowa, robocza orbita ma parametry: hp=102 km, ha=103 km.

    14.11.2008 o 14:36:54 impaktor MIP odłączył się od sondy, zaś o 15:01:41 spadł na Księżyc.

    26.04.2009 awarii uległ szukacz gwiazd. Jego rolę zastąpiono systemem naprowadzania anteny oraz żyroskopami.

    19.05.2009 po zakończeniu podstawowego programu misji, pomiędzy 03:30 a 04:30 wykonano dwa manewry, które podniosły orbitę do pułapu 200 km.

    28.08.2009 podczas planowanego o 20:00 seansu łączności nie uzyskano z sondy żadnego sygnału. Podczas poprzedniego seansu o 18:55 nie było żadnych sygnałów o jakichkolwiek problemach. ISRO podała, że misja została przedwcześnie zakończona (miała trwać do listopada 2010 roku) z powodu zbyt małej odporności elektroniki zasilaczy komputerów pokładowych na poziom radiacji i wyższą, niż zakładano temperaturę we wnętrzu sondy. Żywotność sondy na orbicie okołoksiężycowej szacowana jest na ok. 1000 dni (do połowy 2012 roku). Ze strony technicznej misja została wykonana w 100%, od strony kartograficznej i naukowej w 90-95%. Podczas 3400 okrążeń Księżyca uzyskano 70 tysięcy fotografii jego powierzchni.


    Strona główna | Sondy kosmiczne - Księżyc | Witryna projektu