Chandrayaan 3

 
Sonda Chandrayaan-3 Sonda Chandrayaan-3 Chandrayaan-3 - lądownik Chandrayaan-3 - lądownik Sonda Chandrayaan-3 - łazik

Indyjski lądownik księżycowy oraz łazik, następca nieudanego Vikrama z misji Chandrayaan-2. Start z wyrzutni SLP kosmodromu Sriharikota za pomocą rakiety LVM-3. Lądowanie przewidziane jest w wysokich szerokościach południowej półkuli Księżyca, w punkcie o współrzędnych 69,367621°S, 32,348126°E (na grafice oznaczonym cyfrą 5) w rejonie pomiędzy kraterami Boguslawski i Manzinus, 20 km za zachód od krateru Manzinus U.

Składa się z trzech elementów: lądownika LM Vikram wraz z łazikiem Pragyan (Lander Module + Rover), adaptera IMA (Inter Module Adaptor) oraz modułu napędowego PM (Propulsion Module). PM ma masę 2145 kg, z czego na materiały pędne (MMH i MON3) przypada 1696 kg, LM ma masę 1750 kg (wraz z łazikiem), a sam łazik 26 kg. Masa startowa sondy to 3900 kg.

W skład aparatury naukowej lądownika weszły następujące instrumenty:
 
  • Instrument for Lunar Seismic Activity (ILSA) - sejsmometr;
  • Chandra’s Surface Thermophysical Experiment (ChaSTE) - zestaw urządzeń do pomiaru właściwości termicznych powierzchni;
  • Radio Anatomy of Moon Bound Hypersensitive ionosphere and Atmosphere (RAMBHA-Langmuir Probe) - zestaw do pomiaru plazmy;
  • Lunar Retroreflector Array - odbłyśnik laserowy przygotowany przez NASA.

W skład aparatury naukowej modułu napędowego wszedł instrument:
 
  • Spectro-polarimetry of HAbitable Planet Earth (SHAPE) - eksperymentalny spektropolarymetr podczerwieni do badania oznak życia na Ziemi.

W skład aparatury naukowej łazika weszły następujące instrumenty:
  • Laser-Induced Breakdown Spectroscope (LIBS) - spektrometr;
  • Alpha Particle X-Ray Spectrometer (APXS) - spektrometr.


Przebieg misji:
14.07.2023 o 09:05:17 nastąpił start, po który sonda osiągnęła w T+15' 54,42" orbitę o parametrach: hp=138 km, ha=36306 km, i=21,31°.

15.07.2023 o 06:47 wykonano EBM-1 (Earth-bound manoeuvre), pierwszy manewr podniesienia apogeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=173 km, ha=41762 km.

16.07.2023 wykonano EBM-2, 22-sekundowy manewr podniesienia perigeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=226, ha=41603 km.

18.07.2023 wykonano EBM-3, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=228 km, ha=51400 km.

20.07.2023 o 01:15 (?) wykonano EBM-4, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=233 km, ha=71351 km.

25.07.2023 około 09:30 wykonano EBM-5, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=236 km, ha=127603 km.

31.07.2023 około 18:430 wykonano EBM-6 (TLI), po którym orbita osiągnęła parametry: hp=288 km, ha=369328 km.

05.08.2023 o 13:42 wykonano manewr LOI, wejścia na orbitę okołoksiężycową. Trwał on 1835 sekund, orbita osiągnęła parametry: hp=164 km, ha=18074 km.

06.08.2023 pomiędzy 17:20 a 17:40 wykonano manewr obniżenia apogeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=170 km, ha=4313 km.

09.08.2023 pomiędzy 07:56-08:14 wykonano manewr obniżenia apogeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=174 km, ha=1437 km.

14.08.2023 około 06:20 wykonano manewr obniżenia apogeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=150 km, ha=177 km.

16.08.2023 o 03:00 wykonano manewr obniżenia apogeum, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=153 km, ha=163 km.

17.08.2023 około 07:00-07:30 doszło do rozdzielenia PM i LM.

18.08.2023 wykonano manewr obniżenia orbity lądownika, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=113 km, ha=157 km.

19.08.2023 o 20:20 wykonano manewr obniżenia orbity lądownika, po którym orbita osiągnęła parametry: hp=25 km, ha=134 km.

23.08.2023 około 12:32:50 (według innego źródła o 14:32:38) sonda miękko wylądowała w punkcie o współrzędnych 69,37302°S, 32,32017°E (fotografie wykonane przed i po lądowaniu).

24.08.2023 przed godziną 03:00 łazik zjechał z rampy na powierzchnię.

25.08.2023 łazik wykonał jazdę testową długości 8 metrów. Fotografia lądownika z łazika.

02.09.2023 o 21:21 lądownik włączył swe silniki, wykonując skok na wysokość 0,4 metra i taką samą odległość.Do dnia 02.09.2023 łazik przebył dystans 101,4 metra, po czym z naładowanym akumulatorem i z panelem słonecznym skierowanym w kierunku oczekiwanego 22.09.2023 wschodu Słońca, został 03.09.2023 zaparkowany i wprowadzony w stan hibernacji.

Do 24.09.2023 z łazika ani lądownika nie odebrano żadnego sygnału, co oznaczało, że nie przetrwały nocy.

09.10.2023 rozpoczęto przenoszenie PM z orbity okołoksiężycowej na orbitę okołoziemską. Tego dnia wykonano manewr podniesienia aposelenium ze 150 do 5112 km.

13.10.2023 wykonano manewr TEI. Na tej orbicie PM wykonał cztery przeloty w pobliżu Księżyca, ostatni 07.11.2023.

10.11.2023 ostatecznie opuścił rejon Księżyca.

22.11.2023 nastąpił przelot przez perigeum, nowa orbita miała parametry: hp=154000 km, ha=380000 km, i=27°. Z czasem będzie ona ewoluowała, minimalne perigeum ma osiągnąć 115000 km.


Plan misji:
 
data zdarzenie
??.??.202? koniec misji


Strona główna | Sondy kosmiczne - Księżyc