STEREO
Solar TErrestrial RElations Observatory


Sonda
                  STEREO. Sonda STEREO - aparatura naukowa.

Dwa identyczne amerykańskie próbniki do badania Słońca, ze szczególnym uwzględnieniem trójwymiarowych badań CME (coronal mass ejection, słonecznych wyrzutów koronalnych) i ich wpływu na Ziemię.

Oznaczone jako "STEREO-A" (Ahead - wyprzedzający Ziemię) i "STEREO-B" (Behind - pozostający z tyłu).

Wspólny start z wyrzutni SLC-17B na Cape Canaveral 26.10.2006, rakieta nośna Delta 2 (7925-10L) z dodatkowym trzecim stopniem Star-48B. Masa każdej sondy 610 kg. Wymiary: 1,14 x 1,22 x 2,03 m. Rozpiętość paneli baterii słonecznych 6,47 m, moc generowana (sondy "B" na końcu misji) 610 W. Stabilizacja sond trójosiowa. Każda sondy wyposażona jest w trzy zestawy po cztery silniki napędzane hydrazyną (zapas 63 kg) o ciągu 4,4 N każdy.

Po starcie nastąpiła w T+20 minut satelizacja na orbicie okołoziemskiej o parametrach: hp=1821000 km, ha=403 810 km, i=28,5° i okresem obiegu około dwu tygodni. Po rozdzieleniu sondy wykonały po cztery i pół obiegu Ziemi (około 65 dni), dokładnie dostrajając z Księżycem swe prawie identyczne orbity. Podczas pierwszego przelotu w pobliżu Księżyca (S1) sonda "B" uzyskała prędkość, dzięki której znalazła się na ekliptycznej orbicie heliocentrycznej z okresem obiegu 387-389 dni, przez co będzie się oddalała od Ziemi z prędkością kątową 22,5° na rok. Tymczasem sonda "A" osiągnęła orbitę okołoziemską z okresem obiegu około 1 miesiąca (ha=1 750 000 km). Po wykonaniu jednego obiegu nastąpi ponowne spotkanie z Księżycem (S2), w wyniku którego uzyska prędkość, dzięki której znajdzie się na ekliptycznej orbicie heliocentrycznej z okresem obiegu 344-347 dni, przez co będzie się oddalała od Ziemi z taką samą prędkością kątową, ale w przeciwnym do sondy "B" kierunku. Misja obliczona jest na dwa lata od chwili osiągnięcia przez sondę "A" orbity heliocentrycznej.

Grafiki przedstawiające przebieg lotu sond na orbicie okołoziemskiej oraz na orbicie heliocentrycznej.

W skład aparatury naukowej każdej z sond wchodzą dwa instrumenty i dwa zestawy instrumentów naukowych:
 
Zestawy:
 
  • SECCHI (The Sun-Earth Connection Coronal and Heliospheric Investigation) - zestaw składający się z kamery UV, dwóch koronografów zakresu widzialnego i kamery heliosferycznej. Instrumenty te będą badać trójwymiarowo ewolucję CME od chwili ich powstania na powierzchni Słońca, podczas przechodzenia przez koronę, aż do przejścia przez ośrodek międzyplanetarny w rejonie orbity Ziemi.

  •  
  • IMPACT (The In situ Measurements of Particles and CME Transients) - zestaw siedmiu instrumentów do badania wiatru słonecznego i międzyplanetarnego pola magnetycznego. Zawiera analizator elektronów wiatru słonecznego, magnetometr i zestaw czujników do pomiarów jonów i elektronów przyspieszanych przez CME.

  • Instrumenty:
     
  • PLASTIC (The Plasma and SupraThermal Ion Composition) - instrument do badania procesów zachodzących podczas wzajemnego oddziaływania protonów, cząstek alfa i ciężkich jonów na styku korony z wiatrem słonecznym i wiatru słonecznego z heliosferą.

  •  
  • S/WAVES (STEREO/WAVES) - odbiornik fal radiowych i plazmowych śledzący powstawanie i rozwój zakłóceń radiowych w obszarze pomiędzy Słońcem a Ziemią.

  • Przebieg lotu:

    Start, początkowo wyznaczony na 22.07.2006 został 26.06.2006 przełożony na 30.07.2006, a 07.07.2006 na 01.08.2006. 17.07.2006 start przełożono na 20.08.2006 z powodu wycieku hydrazyny, zaobserwowanego podczas jej tankowania na jednym z zaworów w sondzie A. 20.07.2006 po zaobserwowaniu wycieku z drugiego stopnia RN start przełożono na nie wcześniej niż 31.08.2006. 21.08.2006 start przełożono na nie wcześniej niż 18.09.2006. 01.09.2006 start przełożono na nie wcześniej, niż 18.10.2006 z powodu konieczności zdjęcia z wyrzutni drugiego stopnia rakiety i przebadania jego zbiornika paliwa w hali montażowo-obsługowej. 15.09.2006 przełożono start na nie wcześniej, niż 26.10.2006.

    19.10.2006 próbniki zamknięto w osłonie startowej RN na wyrzutni.

    26.10.2006 o 00:52:00,339 RN wystartowała. Start został opóźniony o 14 min, prawie do końca okna (00:38-00:53), z powodu zbyt niskiej temperatury zbiornika azotu pierwszego stopnia RN oraz wiatru, mogącego spowodować w przypadku katastrofy RN zwianie trujących oparów na teren portu Cape Canaveral.

    15.12.2006 o 13:50 sonda B wykonała manewr grawitacyjny S1 w pobliżu (11776 km) Księżyca, po czym weszła na orbitę o parametrach: hp=130 000, ha=870 000 km, i=27,9°. O 13:55 sonda A wykonała manewr grawitacyjny S1 w pobliżu Księżyca (7340 km), po czym weszła na orbitę o parametrach: hp=180 000, ha=1 750 000 km, i=33,6°.

    24.12.2006 sonda A przeszła na orbitę heliocentryczną o parametrach: hp=0,95 AU, ha=0,97 AU, i=0,12°, t=344 dni.

    21.01.2007 o 15:52 sonda B wykonała manewr grawitacyjny S2 w pobliżu Księżyca (8818 km), po którym weszła na orbitę heliocentryczną o parametrach: hp=0,99 AU, ha=1,09 AU, i=0,03°, t=389 dni.

    W marcu 2009 misja miała zostać zakończona, jednak została przedłużona do końca funkcjonowania sond.

    01.10.2014 podczas planowego resetu komputera STEREO-B w związku ze zbliżającą się koniunkcją ze Słońcem, doszło do utraty z nią kontaktu. Nie został on odzyskany. Próby odzyskania kontaktu wznowiono 30.11.2015.

    22.08.2016 sieć DSN uzyskała falę nośną z sondy STEREO-B, jednak kontaktu z nią nie udało się przywrócić.


    Plan lotu sondy:
     
    data zdarzenie
    ??.??.202? zakończenie misji


    Strona główna | Sondy kosmiczne | Słońce | Witryna projektu