ExoMars 2016 TGO/EDM
Trace Gas Orbiter/ExoMars Entry, Descent and Landing Demonstrator Module


Sonda ExoMars                  - Trace Gas Orbiter. Sonda ExoMars                  - lądownik Schiaparelli.

Europejsko-rosyjska sonda przeznaczona do badania dystrybucji metanu w atmosferze Marsa i przekazu danych z orbity i powierzchni oraz europejski demonstrator lądowania EDM Schiaparelli ze stacją meteorologiczną, który miał być osadzony na powierzchni. Powstała przez podział misji ExoMars na dwie części. Start z wyrzutni 200/PU-39 na Bajkonurze przy pomocy rakiety Proton-M/Briz-M w oknie startowym 14-25.03.2016. Lądowanie planowane jest na Meridiani Planum. Masa łączna 4332 kg, w tym aparatura naukowa 112 kg, EDM 600 kg.

Aparatura naukowa TGO:
 
  • ACS - Atmospheric Chemistry Suite;
  • CaSSIS - Colour and Stereo Surface Imaging System;
  • FREND - Fine Resolution Epithermal Neutron Detector;
  • NOMAD - Nadir and Occultation for Mars Discovery.
  • Aparatura naukowa EDM:
     
  • DREAMS - Dust Characterisation, Risk Assessment, and Environment Analyser on the Martian Surface;
  • AMELIA - Atmospheric Mars Entry and Landing Investigation and Analysis;
  • DECA - Descent Camera.

  • Przebieg lotu:

    14.03.2016 o 09:31:42 nastąpił start z wyrzutni 200/PU-39 na Bajkonurze. W T+10h 29' sondy znalazły się na trajektorii międzyplanetarnej.

    18.07.2016 wykonano próbne włączenie silnika głównego sondy, było ono "niezadowalające".

    21.07.2016 wykonano kolejne próbne włączenie silnika głównego sondy, tym razem było ono "zadowalające".

    28.07.2016 o 09:30 włączono na 52 minuty silnik główny sondy (manewr DSM-1, planowana dV=326,497 m/s, rzeczywista mniejsza o 0,01%, tj. 0,03 m/s).

    11.08.2016 o 09:30 rozpoczęto manewr DSM-2 (dV=17,7 m/s, t=155").

    14.10.2016 o 08:45 wykonano ostatnią korektę orbity (dV=1,4 cm/s, t=1').

    16.10.2016 o 14:42:00 nastąpiło oddzielenie EDM od TGO.

    17.10.2016 o 02:42 wykonano manewr zejścia TGO z trajektorii dolotu (dV=10 m/s, t=106").

    19.10.2016 o 13:04 rozpoczął się manewr MOI (dV=1550 m/s, t=139'). W jego wyniku TGO wszedł na orbitę wstępną (hp=346 km, ha=95228 km, i=9,7°, T=4,2 sola).

    19.10.2016 o 14:42:22 EDM wtargnął w atmosferę Marsa z prędkością 5,86 km/s pod kątem -11,9°. Po hamowaniu aerodynamicznym o 14:45:23 na wysokości 11 km nastąpiło otwarcie spadochronu. O 14:46:03 została odrzucona dolna część osłony termicznej. O 11:46:49 na wysokości 1,3 km miała zostać odrzucona górna część osłony wraz ze spadochronem - nastąpiło to, z nieznanych na razie przyczyn, 15 sekund za wcześnie. Silniki lądowania zostały uruchomione o 11:46:51, lecz funkcjonowały zaledwie 3 sekundy. Po 34-sekundowym swobodnym spadku z wysokości 3,7 km, lądownik uderzył o 14:47:28 w powierzchnię Meridiani Planum w punkcie o  353,79°W, 2,07°S z prędkością przekraczającą 300 kilometrów na godzinę, najprawdopodobniej jednocześnie eksplodując. Miękkie lądowanie miało nastąpić o 11:48:11.

    Sonda MRO przekazała obraz miejsca zdarzenia. Zidentyfikowano na nim krater po upadku sondy (czarna plama u góry powiększonego zdjęcia) oraz spadochron (biała plama u dołu), znajdujący się 160 m na wschód i 910 metrów na południe od miejsca upadku EDM.

    19.01.2017 wykonano pierwszy manewr zwiększenia inklinacji orbity (dotychczas wynosiła ona 7°).

    23.01.2017 wykonano drugi manewr zwiększenia inklinacji orbity.

    27.01.2017 wykonano trzeci i ostatni manewr zwiększenia inklinacji orbity, po którym osiągnęła ona wartość 74°.

    05.02.2017 wykonano manewr trymowania inklinacji, jednocześnie obniżono perycentrum z 250 do 210 km.

    0?.02.2017 wykonano manewr obniżenia apocentrum (planowana orbita: hp=200 km, ha=33475 km, T=1 sol).

    15.03.2017 rozpoczęto obniżanie perycentrum z 200 do 114 km. Trwało to do początku kwietnia 2017 (7 manewrów co 3 dni: 15, 18, 21, 24, 27.03.2017 i 01 oraz 06.04.2017).

    02.04.2017 rozpoczęto fazę aerobrakingu.

    25.06.2017 zawieszono aerobraking z powodu koniunkcji ze Słońcem. Do tego czasu czas obiegu został skrócony z 24 do 14 godzin.

    Wznowienie hamowania nastąpiło na początku września 2017.

    20.02.2018 o 17:20 wykonano manewr podniesienia perycentrum (t=16'), co zakończyło fazę hamowania atmosferycznego. Orbita uzyskała parametry: hp=200 km, ha=1050 km.

    Do połowy kwietnia 2020 wykonano serię 10 manewrów trymowania orbity, po których uzyskała ona parametry hp=380 km, ha=420 km.

    21.04.2020 rozpoczęto fazę badawczą.

    17.01.2020 sonda miała rozpocząć fazę telekomunikacyjną misji, jednak w związku z odłożeniem startu misji Exomars na rok 2022, dojdzie do tego dopiero w roku 2023.


    Plan lotu sondy:
     
    data zdarzenie
    ??.0?.2023 rozpoczęcie fazy telekomunikacyjnej
    ??.??.202? nominalne zakończenie misji


    Strona główna | Sondy kosmiczne | Mars | Witryna misji